2.Gordelroos (Herpes Zoster)   

1.Gordelroos - In het kort

Gordelroos is een virale infectie die wordt veroorzaakt door het varicella-zoster-virus (VZV), hetzelfde virus dat waterpokken veroorzaakt. Een andere naam voor gordelroos is herpes zoster. In het Engels heet het ‘shingles’. 

Na een uitbraak van de waterpokken blijft dit virus levenslang sluimerend in het zenuwstelsel van een persoon aanwezig. Bij een verzwakt immuunsysteem als gevolg van stress, veroudering of andere ziekten, kan het virus weer actief worden, wat leidt tot de symptomen van gordelroos.  

Gordelroos kan overal op het lichaam optreden, maar komt meestal voor op de romp, het gezicht of rond de ogen. De aandoening is pijnlijk en wordt gekarakteriseerd door een branderige, jeukende uitslag. Deze vlekjes, blaasjes, pijn en jeuk zitten meestal maar aan één kant van uw lichaam, dus aan de linkerkant of aan de rechterkant.  

2. Belangrijkste feiten van gordelroos

Dit zijn de belangrijkste feiten over gordelroos op een rijtje: 

  • Gordelroos is een virus uit de herpes-familie 
  • De huiduitslag kan in de vorm van een gordel op het lichaam verschijnen, vandaar de naam 
  • Gordelroos heeft een verloop van 2 tot 4 weken 
  • Gordelroos komt meestal maar aan één kant van het lichaam voor 
  • Als de blaasjes weg zijn, kan iemand nog lang zenuwpijn op die plek ervaren. Met name ouderen hebben hier vaker last van. 
  • Een gezond lichaam waarbij uw zuur-base in balans is, verkleint de kans op een uitbraak van het virus. 
  • Basische huidverzorging helpt de huid herstellen na het virus. 

3. Symptomen van herpes zoster

De symptomen van gordelroos ontwikkelen zich doorgaans in twee fasen: 

1. Prodromale fase (voordat de uitslag verschijnt) 

  • Gevoel van tintelingen, jeuk of pijn op een specifiek gebied van de huid. 
  • Vermoeidheid en soms lichte koorts. 
  • Pijn of gevoeligheid op de huid die kan aanvoelen als een branderige of stekende pijn. 

2. Uitslagfase 

  • Roodheid en blaarvorming langs de zenuwen van de huid, vaak in een gordelvormig patroon, aan één kant van het lichaam. De blaren ontwikkelen zich op het gebied van de huid dat gerelateerd is aan de aangetaste zenuw. 
  • De blaren drogen uit na ongeveer 7 tot 10 dagen, waarbij korstvorming optreedt. 
  • Pijn kan aanhouden, zelfs nadat de uitslag is verdwenen. Dit is zenuwpijn, ook wel post-herpetische neuralgie genoemd. 

4.Verloop van een gordelroos infectie 

Gordelroos heeft doorgaans een verloop van 2 tot 4 weken, afhankelijk van de ernst van de infectie. De aandoening kan in drie fasen verlopen: 

  1. Incubatietijd: Dit is de periode tussen de heractivering van het virus en het verschijnen van de eerste symptomen, wat meestal 2 tot 3 dagen duurt. 
  2. Uitslag en blaarvorming: De uitslag verschijnt vaak als een enkele strook blaren, die zich later kan verspreiden naar andere delen van het lichaam. 
  3. Genezing: De blaren drogen op en vormen korstjes, die na 2 tot 3 weken verdwijnen. Echter, de pijn kan soms langer aanhouden.
    Bij sommige mensen kan de pijn na het verdwijnen van de uitslag aanhouden, wat bekendstaat als zenuwpijn of post-herpetische neuralgie (PHN). Dit komt vooral voor bij oudere volwassenen en mensen met een verzwakt immuunsysteem. 

5. Oorzaken & risicofactoren Gordelroos uitbraak 

De belangrijkste oorzaak van gordelroos is de heractivering van het varicella-zoster-virus. Na een waterpokkeninfectie, blijft dit virus in een slapende staat aanwezig in de zenuwcellen, met name in het ruggenmerg. Wanneer het immuunsysteem verzwakt is, kan het virus weer actief worden en zich langs de zenuwen verspreiden, wat leidt tot gordelroos. 

Risicofactoren voor gordelroos zijn onder andere: 

  • Leeftijd: Mensen ouder dan 50 jaar hebben een groter risico. 
  • Verzwakt immuunsysteem: Personen met een verzwakt immuunsysteem door bijvoorbeeld een chronische ziekte of langdurige infectie, chemotherapie of immunosuppressieve medicijnen. 
  • Stress: Aanhoudende stress kan leiden tot een verzwakt immuunsysteem, wat het risico op een uitbraak vergroot. 
  • Hormonale veranderingen: Veranderingen in het hormonale evenwicht, zoals tijdens de menopauze, kunnen het risico verhogen. 
  • Eerdere waterpokken: Iedereen die in het verleden waterpokken heeft gehad, kan later gordelroos ontwikkelen. 

Is gordelroos besmettelijk? 

Let op! U kunt geen gordelroos overdragen, maar wél de waterpokken als iemand deze nog niet eerder heeft gehad. 
Als u gordelroos heeft, bent u besmettelijk totdat de laatste blaar is ingedroogd en een korstje heeft gevormd.  

Waterpokken kunnen gevaarlijk zijn voor bepaalde groepen mensen. Als u gordelroos heeft, vermijd dan: 

  • Zwangere vrouwen die nog nooit waterpokken hebben gehad 
  • Mensen met een zwak immuunsysteem, bijvoorbeeld iemand met een chronische of langdurige ziekte 
  • Contact met baby’s van andere mensen in uw omgeving jonger dan 1 maand 

6. Medicatie  

De behandeling van gordelroos richt zich voornamelijk op het verminderen van de symptomen en het versnellen van de genezing. Er worden antivirale middelen voorgeschreven, zoals: 

  • Aciclovir (Zovirax) 
  • Valaciclovir (Valtrex) 
  • Famciclovir (Famvir) 

Deze antivirale middelen helpen om de duur en ernst van de infectie te verkorten. Ze zijn het meest effectief wanneer ze binnen 72 uur na het verschijnen van de eerste symptomen worden gestart. 

Pijnstillers en andere medicijnen: 

  • Paracetamol kan worden gebruikt voor pijnbestrijding.  
  • Let op! Gebruik geen ibuprofen, diclofenac of naproxen. Deze pijnstillers kunnen bij gordelroos soms ernstige bijwerkingen geven. Bijvoorbeeld ontstekingen in de huid. Neem ook geen acetylsalicylzuur (aspirine) als pijnstiller.[1] 
  • In ernstige gevallen van pijn kunnen opioïden of antidepressiva (zoals amitriptyline) worden voorgeschreven om de zenuwpijn te verlichten. 
  • Lidocaïne-pleisters kunnen lokaal worden toegepast voor verlichting van pijn. 

Vaccin 

Er is een vaccin beschikbaar voor het voorkomen van gordelroos (Zostavax of Shingrix). De vaccinatie wordt aanbevolen voor mensen boven de 50 jaar of voor volwassenen die een grotere kans op gordelroos hebben. Het vaccin maakt de kans kleiner dat u gordelroos krijgt en dat u erna lang zenuwpijn houdt op de plek van de uitbraak. 

Nadelen van het vaccin: 

  • Het vaccin bestaat uit 2 prikken, waar kosten aan verbonden zijn. De verzekering vergoedt dit meestal niet. Vraag daarom vooraf de prijs van de vaccinatie op bij uw arts. 
  • Na de inenting kunt u koorts, spierpijn, moeheid of hoofdpijn krijgen. De prikplek kan verkleuren, pijn doen, jeuken en dik zijn.  

Bijwerkingen 

Bijwerkingen van medicatie kunnen zijn: 

  • Misselijkheid, diarree of hoofdpijn door antivirale middelen. 
  • Maagklachten of verhoogde bloeddruk door pijnstillers. 
  • Sufheid of droge mond door antidepressiva. 

7. Natuurlijke ondersteuning 

Wat u kunt doen als de gordelroos infectie is uitgebroken: 

  • Houd de uitslag zo schoon en droog mogelijk – Voorkom dat bacteriën of vuil de huid irriteren en verdere ontstekingen veroorzaken. 
  •  Draag loszittende kleding en zorg ervoor dat u zo weinig mogelijk zweet – Wrijving en vocht kunnen de huid extra irriteren en jeuk verergeren. 
  •  Gebruik een vochtige doek om de huid te kalmeren en de blaren schoon te houden – Lauwwarm water kan verzachtend werken en helpt korstvorming te verminderen. 
  •  Gebruik een basische crème voor verlichting en huidherstel [3] - De aangedane huid is vaak zuur en geïrriteerd, wat jeuk en pijn kan verergeren. Een basische crème helpt de pH-waarde van de huid te neutraliseren en creëert een beschermende, verzorgende laag die het natuurlijke herstelproces ondersteunt. 

Bij het kiezen van een crème is het raadzaam te letten op de aanwezigheid van vitamine E, een krachtige antioxidant die de huid helpt te regenereren en beschermt tegen vroegtijdige veroudering. Blijf de crème ook gebruiken nadat de huid zichtbaar hersteld is om littekens en blijvende huidbeschadiging te voorkomen. 

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de huid het beste herstelt in een basische pH-omgeving. Door regelmatig een basische crème te gebruiken, ondersteunt u de huid op een natuurlijke manier en bevordert u een gezonde huidbarrière. 

Zoek basische crème

Neem een bad met basisch badzout [3] – Een basisch bad helpt de zure aangedane huid kalmeren, ook draagt het bij aan huidherstel. 

Zoek basisch badzout

Laat geen verband of pleisters aan de uitslag plakken – Dit kan de blaren beschadigen en tot extra pijn en infecties leiden. 
 
Ontzuren kan belangrijk zijn bij gordelroos [4,5] – Een verzuurd lichaam kan het immuunsysteem verzwakken, wat de symptomen van gordelroos kan verergeren en het herstel kan vertragen. Door te ontzuren, bijvoorbeeld met basische druppels, basische voeding (veel groenten) en ontspanning, ondersteunt u uw lichaam optimaal in het genezingsproces. 

a. Ontzuren 

Dit zijn enkele redenen waarom ontzuren gunstig kan zijn [4,5]: 

  • Ondersteuning van het immuunsysteem – Gordelroos wordt veroorzaakt door het varicella-zostervirus, dat reactief wordt wanneer het immuunsysteem verzwakt is. Een evenwichtige zuur-base huishouding helpt het immuunsysteem optimaal te functioneren. 
  • Verminderen van ontstekingen – Verzuring in het lichaam kan ontstekingsreacties bevorderen, wat pijn en huidirritatie bij gordelroos kan verergeren. Ontzurende maatregelen kunnen helpen ontstekingen te verminderen. 
  • Versnellen van het herstel – Een gebalanceerde pH-waarde ondersteunt celherstel en regeneratie, wat cruciaal is bij huidinfecties en zenuwpijn die bij gordelroos voorkomen. 
  • Verminderen van zenuwpijn – Gordelroos kan zenuwpijn veroorzaken, soms langdurig (postherpetische neuralgie). Verzuring kan zenuwen extra irriteren, terwijl ontzuring kan bijdragen aan verlichting. 

Ontzuren: Hoe pakt u het aan? 

Er zijn verschillende manieren om uw lichaam te ontzuren, en u kunt dit in verschillende mate doen. U kunt ervoor kiezen om alleen stap 1 te volgen, maar ook om stap 2 en 3 toe te passen voor een sterker effect.  
 
Heeft u het idee dat de verzuring in uw lichaam groot is, bijvoorbeeld doordat u regelmatig vlees of suikers eet, alcohol drinkt, bewerkte voeding consumeert en/of ouder bent dan 40? Dan kan het verstandig zijn om direct ook mineralen aan te vullen (stap 3). 

1. Zuren oplossen:

Om uw lichaam te helpen zure afvalstoffen op te lossen en af te voeren, kunt u gebruikmaken van basische druppels of basische capsules met natriumbicarbonaat, magnesium of calcium. 

Er zijn 2 eenvoudige manieren om dit te doen: 

1. Basisch water maken met basische druppels: Voeg volgens de gebruiksaanwijzing een paar druppels toe aan een glas water.  
Zoek basische druppels

2. Basische capsules met essentiële mineralen: Heeft u moeite om voldoende water te drinken of vindt u het simpelweg fijner om capsules te nemen? Dan kunt u ook basische capsules gebruiken, die natriumbicarbonaat, magnesium of calcium bevatten. Dit vult de basische buffer in uw lichaam aan, waardoor u beter in staat bent om afvalstoffen te neutraliseren en af te voeren. Kies bij voorkeur voor capsules die maagzuurresistent zijn, zodat de stoffen pas in de darmen vrijkomen en niet verloren gaan in de maag. 
Zoek basische capsules

U kunt ook beide methoden combineren: drink dagelijks twee glazen water met basische druppels en neem één capsule per dag.  

2.Afvoeren 

Om losgekomen afvalzuren sneller af te voeren kunt u een basische kruidenthee drinken. Kies voor een thee met een brede variatie aan basische kruiden, 

Zoek basische kruidenthee

3. Aanvullen 

Let op: Bij verzuring gebruikt uw lichaam mineralen om zuren te neutraliseren, waardoor er tekorten kunnen ontstaan. Het is daarom belangrijk om deze mineralen weer aan te vullen. Doet u dat niet, dan worden ze onttrokken uit tanden, haren en botten. Kies voor een basische mineralen supplement met goed opneembare mineralen.  
Zoek basische mineralen
 
U kunt ook kiezen voor basische voedingsextracten. Dit zijn geconcentreerde poeders die rijk zijn aan essentiële voedingsstoffen en een breed scala aan basische mineralen en vitaminen bevatten. 

Deze extracten helpen om

  • Zure afvalstoffen te neutraliseren – Ze dragen bij aan het herstellen van de zuur-base-balans in uw lichaam. 
  • Voedingsstoffen aan te vullen – Doordat ze vaak vitamines, mineralen, enzymen, en andere voedingstoffen bevatten.  
  • Het immuunsysteem te versterken – De aanwezige voedingsstoffen helpen uw weerstand te verhogen en beschermen uw cellen tegen schadelijke invloeden. 
  • Energie en vitaliteit te bevorderen – Door het lichaam optimaal te voorzien van voedingsstoffen, kan het beter functioneren en ervaart u mogelijk meer energie. 
  • U kunt deze basische voedingsextracten eenvoudig toevoegen aan een glas water, sap of smoothie. Door dagelijks een portie te gebruiken, ondersteunt u uw lichaam op een natuurlijke manier bij het behouden van een gezond zuur-base-evenwicht. 

Zoek basische voedingsextracten
 

8.Leefstijladviezen            

a. Algemene adviezen 

Een gezonde levensstijl is cruciaal voor zowel de behandeling als preventie van gordelroos. Wilt u alle adviezen op een rijtje?  
 

b. Bewegingsrichtlijnen 

Regelmatige lichaamsbeweging helpt het immuunsysteem te versterken en stress te verminderen. Het bevordert ook de bloedcirculatie en vermindert pijnklachten. Aanbevolen worden matige activiteiten zoals wandelen, fietsen of zwemmen. Zachte oefeningen zoals yoga of tai chi kunnen ook nuttig zijn voor het verminderen van pijn en spanning in het lichaam.

c. Voedingsadviezen 

Een uitgebalanceerd dieet ondersteunt het immuunsysteem en bevordert het herstel van gordelroos. Hieronder volgen de belangrijkste voedingsrichtlijnen. 

1. Herstelbevorderende voedingsmiddelen 

Groenten en vers voedsel 

  • Kies voor een voeding rijk aan verse, onbewerkte producten. Groenten bevatten essentiële vitaminen, mineralen en antioxidanten die het immuunsysteem versterken en ontstekingen verminderen. 
  • Bladgroenten zoals spinazie, boerenkool en paksoi 
  •  Vezelrijke groenten zoals broccoli, wortelen en paprika 
  • Volkoren granen, peulvruchten en zaden als gezonde energiebronnen 
  • Antioxidanten en ontstekingsremmende voeding [6] 
  • Antioxidanten helpen bij het neutraliseren van vrije radicalen en ondersteunen het afweersysteem. 
  • Citrusvruchten (sinaasappel, grapefruit, citroen) 
  • Bessen (blauwe bessen, frambozen, bramen) 
  • Rode paprika, tomaten en groene bladgroenten 

Gezonde vetten en omega-3-vetzuren [7]  

  • Omega-3-vetzuren kunnen ontstekingen verminderen en ondersteunen de zenuwfunctie. Goede bronnen zijn: 
  • Vette vis (zalm, makreel, haring) 
  • Lijnzaad, chiazaad en walnoten 
  • Olijfolie en avocado’s 

2. Voedingsmiddelen die beter vermeden kunnen worden [8] 

  • Suiker en geraffineerde koolhydraten 
  • Suiker en sterk bewerkte koolhydraten kunnen ontstekingen bevorderen en het immuunsysteem verzwakken. Beperk: 
  • Toegevoegde suikers in snoep, frisdrank en gebak 
  • Wit brood, witte rijst en bewerkte granen 

Argininerijke voedingsmiddelen [9] 

  • Arginine kan de vermenigvuldiging van het varicella-zoster-virus bevorderen. Beperk: 
  • Noten (met uitzondering van walnoten) 
  • Chocolade en cacao 
  • Gelatine en sterk bewerkte voedingsmiddelen 

Alcohol en cafeïnehoudende dranken 

  • Overmatige consumptie van alcohol en cafeïne kan de vochtbalans verstoren en het immuunsysteem belasten. Beperk: 
  • Alcoholische dranken (bier, wijn, sterke drank) 
  • Cafeïnehoudende dranken (koffie, energiedranken, frisdrank) 

3. Algemene aanbevelingen 

  • Drink voldoende water om afvalstoffen af te voeren. 
  • Overweeg in overleg met een professional supplementen zoals vitamine C, D en zink. 
  • Combineer een gezond dieet met voldoende rust en stressbeheersing, aangezien stress een negatieve invloed kan hebben op het immuunsysteem en het herstelproces. 
  • Door deze voedingsrichtlijnen te volgen, ondersteunt u uw lichaam optimaal bij het herstel van gordelroos en draagt u bij aan een gezonde weerstand. 

 

d. Specifiek advies 

Om te voorkomen dat het virus wordt overgedragen: 

Niet doen

  • Deel geen handdoeken of washandjes 
  • Ga niet zwemmen 
  • Beoefen geen contactsporten 
  • Ga niet naar je werk of school als je huiduitslag vocht afscheidt en niet bedekt kan worden

Een gezond lichaam waarbij uw zuur-base in balans is, verkleint de kans op een uitbraak van het virus. Lees hier meer over zuur-base balans. 

Basische huidverzorging helpt de huid herstellen tijdens en na het virus. Lees hier meer over basische huidverzorging.   

9. Hulp en ondersteuning 

a. Advies 

Wilt u graag persoonlijk advies van zuur-base kennis specialisten? Neem dan contact op via: 
[Contact] 

b.Behandelplan 

Download                

10. Disclaimer

De informatie op deze website is zorgvuldig samengesteld. Het kan echter voorkomen dat deze op onderdelen verouderd, niet volledig en/of (deels) onjuist is. Voedingssupplementen zijn geen geneesmiddelen. Ze zijn bedoeld ter ondersteuning van de gezondheid en kunnen een evenwichtige voeding niet vervangen. De adviezen op deze pagina zijn geheel vrijblijvend. Indien u lichamelijk ziek bent, raadpleeg dan altijd een (natuur)arts of therapeut. 

11. Bronnen

[1] Nair, P. A., & Patel, B. C. (2025). Herpes zoster. In StatPearls. StatPearls Publishing. Retrieved from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK441824/ 

[2] Steinmann, M., Lampe, D., Grosser, J., Schmidt, J., Hohoff, M. L., Fischer, A., & Greiner, W. (2024). Risk factors for herpes zoster infections: a systematic review and meta-analysis unveiling common trends and heterogeneity patterns. Infection, 52(3), 1009-1026. 

[3] Harris, K. L., Bainbridge, N. J., Jordan, N. R., & Sharpe, J. R. (2009). The effect of topical analgesics on ex vivo skin growth and human keratinocyte and fibroblast behavior. Wound Repair and Regeneration, 17(3), 340-346. 

[4] Carnauba, R. A., Baptistella, A. B., Paschoal, V., & Hübscher, G. H. (2017). Diet-induced low-grade metabolic acidosis and clinical outcomes: a review. Nutrients, 9(6), 538. 

[5] DiNicolantonio, J. J., & O'Keefe, J. (2021). Low-grade metabolic acidosis as a driver of chronic disease: a 21st-century public health crisis. Open Heart, 8(2), e001730. 

[6] Bendich, A. (1996). Antioxidant vitamins and human immune responses. Vitamins and Hormones, 52, 35-62. 

[7] Poggioli, R., Hirani, K., Jogani, V. G., & Ricordi, C. (2023). Modulation of inflammation and immunity by omega-3 fatty acids: a possible role for prevention and to halt disease progression in autoimmune, viral, and age-related disorders. European Review for Medical & Pharmacological Sciences, 27(15). 

[8] Ma, X., Nan, F., Liang, H., Shu, P., Fan, X., Song, X., ... & Zhang, D. (2022). Excessive intake of sugar: An accomplice of inflammation. Frontiers in immunology, 13, 988481. 

[9] LoBue, S. A., Tailor, P., Carlson, S. M., Mano, F., Giovane, R. A., Schaefer, E., & LoBue, T. D. (2019). Recurrent herpes zoster ophthalmicus in a young, healthy individual taking high doses of l-Arginine. American journal of ophthalmology case reports, 16, 100547.